در تاریخ ایران پس از اسلام ظهور سلسله صفویه نقطه عطفی است مهم؛ پس از قرن‌ها فرمانروایی بیگانه، ایران دوباره به کشوری قدرتنمد و مستقل در شرق اسلامی بدل می‌شود، به رقابتی نزدیک با امپراطوری عثمانی برمی‌خیزد، و داعیه سروری و خلافت عثمانیان را بر ممالک اسلامی رد می‌کند. استقرار حاكميت صفوي در سال 907 قمري، رقابت شديد اقتصادي بين ايران و عثماني ايجاد كرد. در سده دهم و يازدهم قمري، حاكمان دو كشور به طور پيوسته و گسترده از مسائل اقتصادي به عنوان اهرم فشار بر يكديگر استفاده مي‌كردند كه اين خود پيامد ناگواري را براي ساكنان دوكشور به هم راه داشت. آنچه از روابط ایران و عثمانی در نگاه نخست برداشت می‌شود، شرح جنگ‌های خونین دو همسایه‌ی پرتوان است که هر کی سعی می‌کردند با توسل به ایدئولوژی خاص خود طرف مقابل را به زانو درآورند. مؤسس سلسله صفوي در مدت كوتاهي، تمام رقبا را از ميان برداشت و حكومت مركزي قدرتمندي تشكيل داد كه اين رويداد براي دولت عثماني بسيارگران آمد، به ويژه كه هواخواهان صفوي، به صورت گروهي و مداوم ازآسيايي صغير به ايران مهاجرت كردند و مايه نگراني عثماني گرديدند. مقاله پیشرو به تحليل، تسلط بر راه‌هاي تجاري، مراكز مهم اقتصادي، غنايم جنگي و برخي مسائل مرتبط با اقتصاد مطرح مي‌شود كه زمينه ساز تنش بين صفويه و عثماني گرديد. چارچوب و ساختار روابط ایران و عثمانی از دو مقوله همگرایی و واگرایی بررسی و تحلیل می‌شود.

مهم‌ترین تکیه‌گاه و نقطة ثقل همبستگی، وحدت، هویت ملّی و علّت وجودی کشورهایی نظیر کشورهای مسلمان، به ماهیت فرهنگ و ساختار اعتقادی ایشان باز می‌گردد و با از بین رفتن این زنجیرة همبستگی و هویت ملّی، بقای دولت‌ها دیگر موضوعیتی نخواهد داشت. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، به علت ضعف رسانه‌های کشورهای اسلامی و نبود زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی‌های مناسب فرهنگی در جامعه اسلامی و وجود رسانه‌ها و ابزارهای متعدد فرهنگی در عصر جهانی شدن فرهنگ غربی و نیز با توجه به سلطه نظام سرمایه‌داری در جهان، شاهد زوال سبک زندگی، هویت و فرهنگ اسلامی مسلمانان و نیز جامعه ایرانی هستیم و اگر برای مقابله با تهدیدها و اختلال‌های پدید آمده در جامعه اسلامی، برنامه‌ریزی در سطوح و بخش‌های مختلف انجام نشود، این روند تشدید می‌شود و به ایجاد مشکلات بیشتر می‌انجامد. از آنجایی که فرهنگ و اقتصاد، محور و بنیان رویارویی قدرت‌ها محسوب می‌شود و رقابت‌ میان بازیگران نظام جهانی، به لحاظ ماهیت کاملاً اقتصادی و فرهنگی است، مقولة «جهانی شدنِ فرهنگ» و بیان ایده‌هایی مانند «پایان تاریخ» و «برخورد تمدن‌ها»، دقیقاً با ملاحظة همین شرایط و واقعیات ناشی از تحولات پدیده آمده مطرح شده‌اند. در پژوهش حاضر ضمن باور به این موضوع که جهانی شدن سبب ظهور انواع توسعه‌طلبی و سلطه‌گری غرب در جوامع اسلامی در سطوح مختلف گردیده است؛ بررسی جهانی شدن و آثار آن بر هویت و فرهنگ اسلامی مورد توجه است و در نهایت دیدگاه و رویکرد اسلام به مقوله جهانی شدن، سبک زندگی، فرهنگ و هویت و چگونگی برخورد با تهدیدها و چالش‌های ناشی از جهانی شدن مورد واکاوی قرار می‌گیرد.

به دنبال فروپاشي اتحاد شوروي در 25 دسامبر 1991 و استقلال جمهوری‌های جدید، شاهد شکل گیری درگیری‌هایی بین این جمهوری‌های تازه به استقلال رسیده هستیم. از مهترین چالش‌های این منطقه بین کشور آذربایجان و ارمنستان، بحران قره باغ است که با ادعاي استقلال در 6 ژانویه 1992 چالش‌های منطقه را تشدید بخشید. در این بحران ارمنستان تلاش دارد تا وانمود كند كه در اصل، دو طرف مناقشه جمهوري آذربايجان و دولت خودخواندة قره باغ هستند؛ درحالي كه جمهوري آذربايجان مناقشه را بين خود و ارمنستان می‌داند. بحران قره باغ از یک سو با ورود سازمان‌های بین المللی و از سوی دیگر سیاست‌های مداخله جویانه قدرت‌های بزرگ چون آمریکا و روسیه برای حل آن ابعاد بحران بین المللی یافت اما، به نظر میر سد که از دلایل عدم موفقیت هرگونه تلاش منطقه‌ای و بین المللی بحران قره باغ به سبب رقابت آمریکا و روسیه است. از این رو پرسش اصلی این مقاله این است که سیاست خارجی آمریکا و روسیه چه تاثیری بر وضعیت بحران قره باغ داشته است؟ و در پاسخ به این پرسش این فرضیه مطرح شده است که سیاست خارجی آمریکا و روسیه در این منطقه در راستای رقابت این دو کشور با یکدیگر به وضعیت نه صلح و نه جنگ در منطقه قره باغ و تداوم بحران منجر شده است.